Hier wat details en afgekeurde schetsen van waar ik dan nu mee in de weer ben. Allemaal best leuk, hoor. Allemaal eerlijk werk. Maar ik droom elke dag van de laatste tekening. Dat ik weer verder kan met Rhonda. Een en ander natuurlijk onder het striktste embargo.
Inmiddels trouwens een aardige uitnodiging van de organisatie van de stripdagen gekregen om te komen signeren in de stand van Stripschrift. Leuk! Maarre is vast geen rijke club. Zou het brutaal zijn om toch een soort vergoeding te vragen voor zo'n hele dag signeren? Kost me toch een hele (werk)dag.
20 comments:
Mooie plaatjes hoor. En ja de schoorsteen moet roken, dus ik begrijp waarom je dit ook doet.
Dagvergoeding voor signeren. Krijg je die dan niet gewoon??? Lijkt me de normaalste zaak van de wereld.
Dagvergoeding?
Ik hoop het voor je maar volgens mij vraag je nu naar de bekende weg.
Je zou het ook als een investering kunnen beschouwen. Mag ik mezelf als voorbeeld nemen?
Voor het stripfestival in Kampen 2011 kende ik je werk nog niet. Na een leuk gesprek en een tekening in mijn nieuw aangeschafte Bob Evers strips heb je er een echte fan bij.
Michel ziet een dag tekenen op een beurs als een investering. Maar dan toch eentje die zich niet terugbetaalt. Een rekensom.
Wat moet dat nou kosten zo'n Vano, een dag representatief zijn? Moeilijk te schatten, maar zeg €200,-. Dat lijkt mij een redelijke vergoeding voor een dag, ten slotte krijgt hij ook koffie en een broodje.
De meeste mensen die zijn boekjes kopen hadden dat toch wel gedaan, maar krijgen er nu een tekening bij. Hoeveel nieuwe fans zou zo'n dag opleveren? Alleen Michel? Laten we zeggen 5. Die 5 moeten dus op termijn €200,- opleveren, oftewel €40,- per persoon.
Wat kost zo'n Bob Evers? € 7? Stel dat Vano 5% royalty's krijgt, dat is 5% van de verkoopprijs min de BTW, dan krijgt hij € 0,30 per boek. Elke nieuwe fan moet dus 133 boeken kopen. Tja.
Zo'n dag gaat natuurlijk heel ergens anders om. De auteurs ontmoeten leuke mensen die interesse hebben in wat ze maken, ze zien de collega's weer een keer, de broodjes en de koffie zijn altijd goed verzorgd.
Stripliefhebbers lijken soms te denken dat de poet tussen uitgevers en auteurs verdeeld wordt, maar helaas, volgens mij is de werkelijkheid anders: er is helemaal geen poet.
Wat is het bestaansrecht van een beurs? De handelaren? De boekjes die je in iedere andere (online) stripboekenwinkel kunt kopen? Neen. Er is een programma en het hoogtepunt zijn alle tekenaars die er komen.
Een vergoeding is dan zeker op zijn plaats voor deze rocksterren van het getekende verhaal.
Mailtje teruggestuurd naar de organisatie van de Stripdagen. Maar es geïnformeerd of er wellicht tóch een soort dagvergoeding in zou kunnen zitten. Beetje pesterig, natuurlijk.
Krijg ik per kerende post straks natuurlijk zo'n super-super-superlieve smeekbede terug. Met uitgebreide uitleg hoe extreem hun financiele afgrond gaapt, maar hoe extreem briljante tekenaar ze me natuurlijk vinden en dat ze echt super-super-super dankbaar zouden zijn als ik nog voor deze ENE keer m'n hand over m'n hart zou willen doen, enzo. Ik word nu al week! De schatten!
Allereerst vind ik ook dat de tekenaar een goede vergoeding moet krijgen.
Deze blog is opgezet om dichter bij de fan te zijn.
De letterlijke tekst op de homepage van deze blog gaat over een community vormen en de fan betrekken bij het maakproces etc. etc.
Ik vraag me af hoeveel (potentiele) kopers en fans deze blog volgen. Gebruik die stripdagen om nieuwe fans aan je te binden.
Dat bedoel ik met een investering.
Ps. Dat neerbuigende berichtje van Fred zal ik maar negeren.Ik heb vorig jaar bij Hans meer gekocht dan alleen maar een Bob Evers stripboek.....
Michel,
Ik begrijp niet dat je mijn reactie neerbuigend vindt en ik vind het jammer, het was zeker niet de bedoeling. Als het gaat om de stripwereld zie ik mezelf als pessimist. Hans probeert een community te vormen en ik juich dat enorm toe, maar geloof niet dat het gaat werken. Anonymous zegt het al in zijn reactie: de schoorsteen moet roken. Blijkbaar lukt het ook Hans niet om van de strip te leven. Als het om de Nederlandse stripscene gaat zie ik nergens tekenen die mij optimistisch stemmen.
De reactie van Fred is volgens mij niet neerbuigend bedoeld. Zijn berekening is (helaas) heel accuraat. Maar ik ben het wel deels met je eens Michel, ik ben op het spoor van Hans en frank gekomen op een beurs. Sinds die tijd koop ik hun boeken, volg ik ze, en heb ik inmiddels een commissie aan Hans gevraagd, die investering heeft zich betaald. Hans stopt uiteraard ook tijd in deze blog waar hij ook niet voor betaald krijgt dus hij is meer dan bereid pro deo contact aan te gaan met zijn fans. Het gaat er echter om dat je een commerciele beurs komt opleuken met jouw aanwezigheid en dat je dan nog geen reis en verblijfkosten vergoed krijg. Dat is toch raar?
In tegenstelling tot Fred denk ik overigens wel dat Hans op de goede weg is en heb ik het volste vertrouwen in zijn strijd tegen de uitgevers en de onevenredige verrijking die daar plaats vindt.
Go Hans!
Ok Fred, geen probleem.
Ik ben een ras optimist en geloof heel erg in de kracht van de mogelijkheden van deze tijd.
Ik ontken zeker niet dat de (nederlandse, europese, wereldwijde) stripwereld in een crisis zit. Toch worden er zeer behoorlijke bedragen betaald op b.v de nieuwe Catawiki veiling of op Ebay.Helaas verdwijnt dat in de zakken van handelaren die doelbewust schaarste creëren.
Naar mijn mening moet de gepassioneerde stripmaker zoals Hans leren om out-of-the-box en in nieuwe verdienmodellen te gaan denken. Ik heb daar genoeg ideeën over.
Of je moet als Nederlandse stripmaker accepteren dat je met een veredelde hobby bezig bent.
Vind ik ook prima maar hou dan op met voortdurend in een spagaat te blijven staan.
Otto, waarom denk je dat er verrijking plaats vindt bij uitgevers? Verkoopcijfers dalen, uitgeverijen worden opgeslokt (Oog en Blik) of verdwijnen ( Vliegende Hollander), ik zie nergens een indicatie dat er winsten behaald worden. Stripwinkels verdwijnen: laatst fietste ik in de zaanstreek naar de enige stripwinkel, bleek deze verdwenen!
Overigens, en dan kan ik niet voor anderen spreken, dus dan maar over mezelf: voor alle beurzen waar ik naar toe ga worden door uitgevers mijn reis en verblijfkosten vergoed, fantastisch catering en geweldige hotels. Ik geloof niet dat uitgevers iets met strips kunnen verdienen, vandaar mijn laatste zin in mijn eerste reactie: er is geen poet.
Michel, hoewel ik honderden pagina's gemaakt heb waar ik niets mee verdiend heb, ben ik niet met een hobby bezig. Ik weet ook niet welke spagaat er bedoeld wordt. Mijn verdiensten zijn uitstekend, met twee studerende kinderen heb ik soms het gevoel dat ik een heel dorp onderhoud, maar dat gaat bijna probleemloos. Ik verdien niet alleen mijn geld met striptekenen: ik verkoop werk, schilderijen, en maak illustraties. Ik klaag niet over mijn inkomen.
Hans klaagt, en terecht, dat hij niet toekomt aan Rhonda, vanwege zijn schoorsteen. We willen Rhonda want we zijn fans, ik tenminste wel, en Rhonda wil ik nu, en gedrukt op papier, omdat dat soort strips het mooiste is dat er in de wereld bestaat.
Toch ben ik wel benieuwd naar jouw verdien mogelijkheden.
Ik volg die catawiki veilingen niet, maar als er veel geld wordt neergeteld voor een Dick Bos boekje zegt mij dat niet zoveel. De tijd dat er 100.000 exemplaren van een boekje verkocht werden is definitief voorbij, zei de pessimist.
@ Fred
Ik heb nergens gezegd dat jij of Hans met een hobby bezig zijn.
Wel dat je de keuze hebt om het als een veredelde hobby aan te pakken. Dan besteed je er tijd aan als je hoofdberoep dat toelaat en zie je het stripmaken als een leuke bijverdienste.
Maar er zijn toch ook voorbeelden genoeg (meer in het buitenland als in Nederland geef ik toe) die ondanks de relatieve malaise in de stripwereld nog steeds een goede boterham met het beroep van stripmaker kunnen vergaren. Ik noem mensen als Crisse, Enrico Marini, Hermann en volgens mij toch ook Henk Kuijpers. Of zie ik het helemaal verkeerd?
Volgens mij zijn de toverwoorden: productie in eigen beheer houden (hogere marges), internationaal product neerzetten en gebruik maken van alle kansen die de huidige (digitale) tijd met zich meebrengt m.b.t promotie en publiciteit. En natuurlijk af en toe je gezicht laten zien aan je fans.....
Dank, vrienden! Niet voor dat malle signeercircus, maar voor bovenstaande discussie zou ik nou graaaaaaaag naar een stripbeurs gaan. Een gesprek over de toekomst van het beeldverhaal, met vakbroeders en geïnteresseerd publiek. Met z’n vijven aan een tafeltje, koffie erbij. Over die vooralsnog onheldere, nieuwe verdienmodellen, die misschien wel opeens dichterbij m’n strip kunnen liggen dan dat illustreren voor derden (wat natuurlijk best leuk is, maar toch). Hoe alles is veranderd en hoe stripmakers dan nu kunnen samenwerken. Stripdagen meer de geest van “vakbeurs”, dan van publieks“festival” (met mezelf als onbetaalde attractie) zou ik erg toejuichen. Zou ik met liefde m’n eigen kaartje kopen.
(Inmiddels is er op het ” Stripmakersforum” trouwens ook een mooie discussie gestart over de verdienmogelijkheden van onze “signeeroptredens”. Erg inspirerend)
Ik merk trouwens wel dat ik voor dat “toegroeien naar die nieuwe mogelijkheden" (zoals iedereen) best wat tijd nodig heb. Er zijn tijden dat ik er veel mee bezig ben, en tijden dat het wer een beetje wegzakt. Dit soort discussies halen me er weer helemaal bij! Meer tekenaar dan eh . . . winkelier, die Vano.
@ Fred waar jij uitgeverijen zie verdwijnen zie ik er bij komen. Dark Dragon Books, uitgeverij Strip 2000 en Medusa. Stripwinkel en uitgeverij Silvester heeft er inmiddels ook een winkel bij geopend en online stripwinkel Akim heeft nu ook een winkel in Groningen. In de laatste 10 jaar zijn er ook veel internet stripwinkels bijgekomen.
Ik kan dus haast niet geloven dat uitgeverijen dit als hobby doen en er geen geld mee verdienen.
Daar naast blijkt Eppo een bestaansrecht te hebben. Dat is nogal wat. Dat er veel minder strips verkocht worden is inderdaad een feit maar er zijn ook leuke initaitieven zoals http://www.brabantstrip.nl/ (wat een soort public funding is wat Hanco Kolk ook in het verleden heeft gedaan met Gilles de Geus).
En ja, de jeugd besteedt nu veel geld aan games en tijd wordt gestoken in tv kijken. Met de stripkrant is het niet gelukt om hen warm te laten lopen voor strips. Daar ligt dus een enorm potentieel maar ik denk dat er geen strips meer zijn om het gat tussenn Donald Duck en Tina op te vullen (zoals bv agent 327).
Verder zijn er dit jaar weer meer strips uitgekomen in vergelijk met vorig jaar. Die worden toch niet allemaal uitgebracht om verlies mee te draaien?
Ik ben met als Michel een optimist (god, als ik dat niet was lag ik nu al zeker met een tuintje op m´n buik) en ik heb er alle vertrouwen in dat strips blijven bestaan en zullen overleven.
@ Hans
Ik snap het even niet: je hebt het over "malle signeercircus" en een "onbetaalde attractie" op een publieksevenement waarbij het haast lijkt of zo'n evenement een heel afstotende gebeurtenis is.
En ik krijg het gevoel dat stripliefhebbers zoals ik een noodzakelijk kwaad zijn die je alleen maar lastig vallen bij je creatieve proces waardoor je een dag werken verliest. Sorry maar dan haak ik af.
Consequente promotie en publiciteit zijn een essentieel onderdeel om je steeds bekender te maken bij een steeds groter wordend publiek.
Nu mijn kant van het verhaal als klant. Allereerst: een persoonlijke tekening krijgen van de stripmaker is magisch.
Ik betaal al 9 euro om binnen te komen op zo'n evenement en als ik een dedicace wil moet ik over het algemeen 1 of 2 boeken aanschaffen.
Geen enkel probleem mee.
Dat jij maar 30 cent krijgt per verkocht boek is iets waar je mij als eindklant niet mee lastig moet vallen. Ik heb het al eerder gezegd: organiseer je eigen productie en je haalt aanzienlijk hogere marges.
Zorg dat je van de strijkstokken afkomt !!
Michel,
Sorry als ik niet helemaal duidelijk overkom, zo'n gesprek is inderdaad gemakkelijker aan een tafeltje te voeren, ik probeer kort te formuleren.
Soms is striptekenen mijn hoofdberoep, zoals in deze periode: ik werk nu voornamelijk aan het vierde deel van Haas voor de Eppo. Als ik illustratiewerk aanneem doe ik dat omdat ik dat leuk vind, niet omdat dat meer of minder zou verdienen. Laatst een illustratie gemaakt voor de Mad, verdient minder dan striptekenen, maar is leuk om te doen. Volgende maand ga ik een kinderboek illustreren, is ook leuk. Waar zit het probleem dan? Volgens mij in de boekenverkoop. Die is over de hele linie slecht, er is volgens mij geen strijkstok.
Bijvoorbeeld een stripboek dat ik geschreven en getekend heb, 't Landje. Dat boek heeft voor zover ik weet goede kritieken gekregen, en een nominatie voor beste album tijdens de vorige stripdagen in Gorinchem, maar in Breda heb ik er denk ik 1 verkocht. Dat stemt somber.
Op alle beurzen waar het mogelijk is ben ik trouwens aanwezig. Voor Kampen was ik wel uitgenodigd, maar dat viel tijdens de vakantie: ik zat in Frankrijk. De reden waarom ik aanwezig ben vermeldde ik al in mijn eerste reactie: het contact met de fans is geweldig.
Ik wil niet voor iemand anders spreken, maar je vat de woorden van Hans denk ik te persoonlijk op. Zo'n stripbeurs is voor ons tekenaars een zeer hectisch weekend. Om bij mezelf te blijven: ik word geacht op meerdere plekken tegelijk te zitten: een paar jaar geleden was er ruzie tussen twee uitgevers omdat ik te lang bij de één was gebleven. En dan is er nog een bevriende striphandelaar, die ook graag wil dat ik een paar uur bij hem zit. En dan zijn er ook nog mensen die een tattoo willen, interviews voor van alles en nog wat, een prijsuitreiking waar ik geacht wordt bij aanwezig te zijn. Een soms krankzinnig circus, en dat heeft niets met fans te maken.
Ik schrijf dit niet op om jou ermee lastig te vallen, ik wil iets in een discussie duidelijk maken. Nogmaals, ik klaag niet. Eind jaren 90 was ik met striptekenen gestopt. Een paar jaar later ben ik toch weer begonnen, omdat ik zo van strips hou. Ik ben zelf fan.
Otto: Het is inderdaad fantastisch dat Dark Dragon Books gestart is, daarom heb ik ook meegewerkt aan hun promotieboek. En Hans trouwens ook. De andere initiatieven ken ik niet, mooi dat er naast alle mindere geluiden ook positieve op te merken zijn. Ook ik ben enorm blij dat de Eppo nog steeds bestaat, waar ik kan zet ik mij in om dat blad te ondersteunen.
Hoewel ik pessimistisch ben over de Nederlandse strip sta ik blij en tevreden in het leven, ik heb niet de behoefte aan een tuintje op mijn buik. Ook ik denk dat de strip zal blijven bestaan. Ben ik misschien toch meer een optimist dan ik dacht.
Nou Hans, dat van dat tafeltje met wat te drinken erbij en dan een zinvol gesprek over strips, daar houd ik mij voor aanbevolen.
Een creatief beroep en dan alleen doen wat je leuk vindt dat zit er denk ik niet in. Zeker in Nederland niet of het moet zwaar gesubsidieerd zijn en dat is er inmiddels ook wel af. Dat hoort er dus bij. Een acteur kan ook niet alleen maar acteren in mooie toneelstukken of tv series. Als je brood op de plank wil moet je bedrijfsfilmpjes doen en reclamespots. JA het is acteren en JA het is verschrikkelijk om te doen maar daar haal je je geld mee binnen. De enkele toppers die dat wel lukken nemen vaak het hef in eigen hande. Ze maken een eigen productie of schrijven en regiseren een eigen stuk. Dan heb je alle rechten en verdien je het meest aan je inspanning. Je ontkomt dan niet aan zakelijk inzicht.
Blijft het ´slim ombuigen van commerciele opdrachten naar een leuke strip maken´ over. Kom ik toch op Henk Kuijpers terecht. Die tekent voor de Bijenkorf een mooie prent en die kan ie meteen weer gebruiken in een verhaal. Misschien moet je voor zulke commericiele opdrachten wel actief gaan zoeken. Dan sla je in ieder geval 2 vliegen in 1 klap.
En natuurlijk alles in eigen hand houden.
Hans en beurzen, hij heeft er niet zo veel mee volgens mij. Als ik soms van Frank lees hoe de uitgever er weer een potje van maakt dan kan ik mij dat ook wel voorstellen (net als Fred die volgens mij het gevoel heeft dat ie die dagen geleeft wordt). Uiteindelijk heb je dat zelf in de hand en moet je maar eens ´neen´ verkopen als iemand je in zijn kraampje wil hebben (of je vraagt wat de vergoeding is).
Op de een of andere manier is ´strips´en ´gratis´ een synoniem geworden. Gratis strips in de krant, bij de supermarkt, op sites, bij een game. Daarom veracht ik de stripkrant. `Hier, nog meer gratis strips, nee je hoeft er niet eens een boekje voor te kopen.´
Dan krijgt de strip wel een hele lage waarde. Maar gelukkig niet voor iedereen, niet voor de fans zoals Michel en ik die met pijn in onze knip 2x16,95 neer tellen voor 2 hardcovers om even bij een echte striptekenaar een mooie schets te krijgen. Aan wie wij die 33,90 betalen maakt ons niet zo veel uit, dat moeten de makers goed regelen, daar zijn wij niet verantwoordelijk voor, toch?
Otto, in principe heb je helemaal gelijk, alleen vraag ik me af of er veel opdrachten bestaan waar Rhonda in gebruikt kan worden, zelfs met actief zoeken. Rhonda is nog geen merknaam als Franka.
Zolang ik gewoon kan zitten tekenen en kletsen vind ik beurzen heel erg leuk, ik heb zin in Gorkum.
Helemaal waar, Fred, maar een auto, gebouw of een locatie kan soms wel in een opdracht gepropt worden zodat je die dan weer, met wat aanpassingen zou kunnen gebruiken.
Op naar de stripdagen!
Blogvrienden,
Dat keyboard-discussiëren blijft voor mij toch altijd erg moeizaam, hoor. Ik ben er niet goed in. Zullen we inderdaad gewoon “live” afspreken op de Stripdagen? Zaterdag, half vier in de kantine ofzo? Om es vrijblijvend wat te brainstormen over de toekomst van het beeldverhaal. Aandachtspunten, mogelijkheden, verdienmodellen. Iedereen welkom. Discussiegroepje HMR!
Nog even trouwens, geen haar op m’n (kalende) hoofd die er over zou p e i n z e n neerbuigend te willen zijn naar lezers, fans en beursbezoekers, hoor!!! Stel je voor! Je moest es weten hoe verschrikkelijk lief en bewonderend die fans naar mij kunnen zijn. Het spijt me heeeeeel erg als ik misschien ergens die indruk heb gewekt.
Wat ik wél probeerde te zeggen is dat veel stripbeurzen, in hun huidige vorm, volgens mij, anachronistisch zijn geworden. Enerzijds is de stripboekverkoop voor bijna iedereen erg teruggelopen en anderzijds is “dedicase-verzamelen” meer en meer de kern geworden van de festivals. Ik vind dat stripmakers, analoog aan de muziekindustrie (CD-verkoop vs optredens), die verplaatsing in verdienmogelijkheden moeten durven benoemen.
Leuk initiatief om af te spreken.
Als het enigszins mogelijk is zal ik er bij zijn al ben ik bang dat een beursbezoek EN een discussie er niet in zit, helaas.
Ik hoop dat veel fans en makers er op af komen!
Post a Comment